Na zijn tijd als wethouder Cultuur van de stad Groningen zwerft Jaap Dijkstra drie maanden door Zuid-Amerika. Hij vertelt er in vijf delen over op Dwarsstraat.
deel 1: Buenos Aires
Woensdagochtend heerst er in de altijd hectische en lawaaierige wereldstad Buenos Aires een serene rust. De stad lijkt op deze doordeweekse dag vreemd genoeg uitgestorven, geen mens op straat, nagenoeg geen auto op de weg, de winkels hebben de luiken dicht en bij de vele barretjes en cafeetjes die de stad rijk is, zit de deur op slot. Er wordt vandaag niet gewerkt. De inwoners van BA zitten thuis want het is teldag: 'Dia de Censo'. Eén keer in de tien jaar vindt er een dergelijke telling plaats en de Argentijnen zijn wettelijk verplicht hieraan mee te doen. De weinige mensen die je op straat tegenkomt zijn toeristen en de enquêteurs die huis aan huis de inwoners een interview afnemen waarbij naam, opleiding en gezinssamenstelling worden opgetekend.
Veel straten in de binnenstad zijn afgesloten voor verkeer. Politieagenten staan verveeld te posten op kruispunten en bij de vele regeringsgebouwen. Pas laat in de namiddag lijkt Buenos Aires op deze bijzondere dag tot leven te komen. Ik zie mensen met een Argentijnse vlag uit hun huis komen en een vriendelijke Argentijn legt me geduldig uit wat er aan de hand is. Nestor Kirchner, de voormalige president, is plotseling aan een hartaanval bezweken. Ondertussen zie ik steeds meer mensen de straat op gaan, een bescheiden voorspel van wat er de volgende dagen te gebeuren staat.
Woensdagochtend wordt de straat waar het 'Art factory hostel' van 'ex consegal cultura' staat, hermetisch afgesloten. Om negen uur 's ochtends trekt een lange stoet met honderden mensen schuifelend voorbij op weg naar de Plaza de Mayo met de Casa Rosada: het presidentieel paleis. Het éne moment stil en ingetogen dan weer wordt er ritmisch geklapt en gezongen. Met duizenden tegelijk is men uit alle windrichtingen op weg naar het roze paleis. Een bont gezelschap met spandoeken, bloemen en vlaggen, jong en oud, stoere werklui in overall, mannen in pak, keurig geklede oude dames met tranen in de ogen en een rode roos in de hand.
Argentinië rouwt om Nestor en leeft mee met zijn vrouw en huidige president Christina en de kinderen. Tussen de bomen op de inmiddels vol gestroomde Plaza de Mayo hangen spandoeken. Bloemen en brieven worden aan dranghekken bevestigd. Er is een groot scherm waarop Christina en haar kinderen te zien zijn achter de kist met het stoffelijk overschot. Op het plein is goed te volgen hoe ministers, partijgenoten, vertegenwoordigers van vakbonden en het bedrijfsleven hun medeleven betuigen. Als een delegatie van de 'dwaze moeders' in beeld verschijnt en Christina de hand reiken, klinkt er een daverend applaus op. Om me heen beginnen sommigen te huilen. Iemand heft een lied aan en in korte tijd vult het plein zich met het geluid van krachtig gezang. Een koude rilling loopt over mijn rug en ik realiseer me dat ik deelgenoot ben van een bijzondere gebeurtenis tijdens mijn eerste dagen op reis door Latijns-Amerika.
