Na zijn tijd als wethouder Cultuur van de stad Groningen zwerft Jaap Dijkstra drie maanden door Zuid-Amerika. Hij vertelt er in vijf delen over op Dwarsstraat.

deel 5 en slot: Santa Cruz, Bolivia

In Santa Cruz aangekomen stap ik diezelfde middag naar de Nederlandse Consul: de heer Ham, zeg maar Ludo. Ludo komt op mijn vraag naar projecten in stad en regio op het gebied van ontwikkelingssamenwerking met een aantal interessante projecten. Voorzien van een lijst met namen en telefoonnummers ga ik direct aan de slag. TU- studente Rinske is als eerste aan de beurt. Ze werkt in Santa Cruz aan het project 'Solid House': huizen bouwen voor arme Bolivianen ofwel 'Casa del solidaridad'. Op locatie kijken blijkt helaas niet mogelijk, maar het bevlogen verhaal van een jonge bouwkunde studente vergoedt veel.

De bezichtiging van 'Manzana Uno', een Cultureel Centrum in Santa Cruz en creatieve broedplaats, is vooral leuk omdat ik in gesprek raak met Roberto, een jonge veelbelovende beeldend kunstenaar. Hij heeft een Prins Claus stipendium gehad en is druk in de weer met zijn expositie waarvan morgen de opening is. Een leuke Boliviaan, mooi werk en Los Payos Bajos kan bij hem niet stuk. Het leek wel of ik hem persoonlijk de centen van Claus had gegeven. Zelfvoldaan en zelfverzekerd op naar de Duitsers van het Goethe Instituut die gebroederlijk met de Fransozen van het Instituut Culturel Français samen werken. Een prachtig pand waarbij Ludo's eenvoudige kantine schril afsteekt alhoewel hij een goede smaak heeft. Scheurde voorbij in een glanzende witte Japanse limousine met op de voorbank zijn twintig jaar jongere Boliviaanse schone. Zeg maar Lulo.

De Kaffee mit Zahne in de patio glijdt er lekker in en ondertussen is het een komen en gaan van Boliviaanse jongeren die lezingen, een cursus Duits of Frans volgen of naar een film van Fassbinder of Truffaut gaan. Ik vermaak me prima met een uitgebreid exposé in het Frans over nut en noodzaak maar het is allemaal niet waar ik naar op zoek ben.
Santa Cruz, hoofdstad van de provincie, heeft de volgende dag voor mij als oud lid van de Provinciale Staten een verrassing in petto. De zon schijnt, er waait nog steeds een warme Boliviaanse mistral die mijn nachtrust verstoorde door de ketelmuziek van wapperende metalen golfplaten op de daken.

De Plaza van de 24ste september loopt vol. Een brigade van de militaire politie staat in gelid voor het standbeeld op het plein, de militaire kapel ernaast en aan de lange zijde parlementariërs, leden van de Provinciale Staten van de Provincie Santa Cruz. Een voornaam heerschap, keurig zwartgeverfd haar, houdt een krachtig versterkt maar krakend praatje. No entiendo. Op het teken van de oude kapelmeester vormt zich een lange stoet, kapel voorop, dan de militairen in gevechtstenue met karabijn marcherend met de benen tot boven heuphoogte, kom er nog maar eens om, dan de parlementariërs: de partij met de meeste afgevaardigden voorop en zo verder. Op de tonen van de marsmuziek maken ze een gang rondom het plein aangegaapt door de toegestroomde menigte om halt te maken voor het Provinciehuis. El presidente, de Commissaris van de Koning, wuift ze toe vanaf het balkon. De camera's lopen. De kapel stelt zich op voor het bordes en speelt nu een lichtvoetige Boliviaanse swing. Sta vrolijk verbaasd te kijken naar zwierende parlementariërs. De voorman van de Socialistische Partij met de bruine mijnwerkershelm op, danst met een keurige blanke burgerdame met hoog opwaaiende zomerjurk van de VVD. De generaal, el commandante, blinkend van het eremetaal ziet gereserveerd toe en el presidente hangt half over de balustrade terwijl zijn knappe assistente hem preventief aan de broekriem vasthoudt.

In de verte klinken aanzwellend geroffel en schelle fluittonen. De panfluiten van een bont en kleurrijk gezelschap Potosi indianen, trommelend, dansend en zingend op weg naar het Provinciehuis. De dirigent van de kapel laat de swing zacht uitsterven. Een onverwacht el spectaculo in oogverblindende kleuren van prachtige indianenvrouwen en kinderen met hun versierde hoeden en veren, de verweerde mannenkoppen, het dansen en de muziek. Een samensmelting van politiek, cultuur, militair machtsvertoon en folklore. Op Roakeldais: 'Van Grote Markt noar Provinciehus tou'. De PvdA met rode helm, de SP met het manshoge portret van Fré Meis, CDA-boeren in het groen met kepie, VVD in jacquet en dames in een pikant blauw galajurkje, GroenLinks in zelfgebreide 'fair trade' ondergoed en Max met lieftallige assistente op het bordes. Marechaussee te paard, Willem Friso kapel trekt alle registers open, strokartonarbeiders en turfstekers zingen de Internationale, dikke boerinnen met gouden en zilveren oorijzers rijden voorbij in een versierde sjees, verzin het maar.
In café Cuba in een smalle zijsteeg van de Plaza zit ik een dik uur onder het genot van een lauw biertje verwonderd en nagenietend naar mijn foto's te kijken. Volgend jaar Provinciale Statenverkiezingen? Maak er een feestje van: dit land doet dit zo veel beter.